Ζωρζετ Ζολωτα
Αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη κρίση από την Υφεση του ’29 είναι η παγκόσμια οικονομία, με τις περισσότερες χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου να παρουσιάζουν συρρίκνωση του ΑΕΠ ήδη από το δεύτερο εξάμηνο του 2008, προειδοποιεί στην ετήσια έκθεσή του ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ). Παράλληλα, η βιομηχανική παραγωγή εμφάνισε κατά τη διάρκεια του Νοεμβρίου, διεθνώς, τις χειρότερες αποδόσεις της τελευταίας 20ετίας, σύμφωνα με την πορεία του δείκτη Διευθυντών Προμηθειών (ΡΜΙ). Οπως τονίζεται στην τελευταία έκθεση του ΟΗΕ, οι πληθωριστικές πιέσεις, σε παγκόσμια κλίμακα, αναμένεται να υποχωρήσουν, με τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού να είναι ορατός σε ορισμένα κράτη-μέλη. Οπότε ενισχύονται και εκτιμήσεις για μια μείωση των επιτοκίων εκ μέρους της Τράπεζας της Αγγλίας και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Η υποχώρηση των ρυθμών παγκόσμιας ανάπτυξης ακόμη και σε αρνητικό πρόσημο προεξοφλείται, άλλωστε, από τη συρρίκνωση του μεταποιητικού κλάδου των ΗΠΑ και της Ευρωζώνης το Νοέμβριο στα χαμηλότερα επίπεδα από το 1982, με το δείκτη PMI να κλείνει στις 36,2 μονάδες. Υπενθυμίζεται ότι προ 26ετίας, η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου είχε εγκλωβιστεί σε ύφεση λόγω της μαζικής κατάρρευσης των στεγαστικών - αποταμιευτικών τραπεζών.
Στην Ευρωζώνη, ο δείκτης PMI προσγειώθηκε στις 35,6 μονάδες, ένα επίπεδο που δεν έχει καταγραφεί εδώ και μία 11ετία, όταν άρχισε να διεξάγεται η συγκεκριμένη έρευνα. Στην Ελλάδα, ο δείκτης PMI έκλεισε το Νοέμβριο στις 42,3 μονάδες από τις 48,1 μονάδες ένα μήνα πριν. Στη Ρωσία, ο δείκτης διευθυντών προμηθειών (PMI) υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο από την τελευταία νομισματική κρίση του 1998, δηλαδή στις 39,8 μονάδες από τις 46,4 μονάδες, τον Οκτώβριο.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΟΗΕ για το 2009, ο ρυθμός αύξησης του παγκόσμιου ΑΕΠ αναμένεται να διαμορφωθεί το επόμενο έτος στο 1%, με τις αισιόδοξες εκτιμήσεις να τείνουν στο 1,6% και τις απαισιόδοξες σε μια μείωση 0,4%.
Μέχρι τα τέλη του 2008 αναμένεται να καταγραφεί ρυθμός ανάπτυξης της τάξεως του 2,5%. Μεγαλύτερη θα είναι το 2009 η συρρίκνωση του ΑΕΠ στις ΗΠΑ, υποχωρώντας κατά 1% από την άνοδο του 1,2% που αναμένεται να σημειωθεί έως τα τέλη του 2008. Στην Ευρωζώνη, το παγκόσμιο ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα σημειώσει πτώση 0,7% το 2008 από μια άνοδο της τάξεως του 1,1%, φέτος. Αξιοζήλευτες εκτιμάται ότι θα είναι οι επιδόσεις στις οικονομίες της Κίνας και της Ινδίας, φθάνοντας το 8,4% και το 7% αντίστοιχα.
Σε συνολική βάση, ο ρυθμός ανάπτυξης στον ανεπτυγμένο κόσμο αναμένεται φέτος να διαμορφωθεί στο 1,1% για να συρρικνωθεί το 2009 κατά 0,5%. Στις αναπτυσσόμενες χώρες, η ανάπτυξη θα έχει ενισχυθεί το 2008 στο 5,9% και το 2009 αναμένεται να βαδίσει με ρυθμό 4,6%.
Η έκθεση του ΟΗΕ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι ηγέτες του κόσμου υποβάθμισαν την έκταση της πιστωτικής κρίσης. Στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη, ειδικότερα, οι κυβερνήσεις εστίασαν αρχικά στην ενίσχυση της ρευστότητας στον διατραπεζικό κλάδο, δίχως να έχουν τη διορατικότητα να προβλέψουν τη μαζική κατάρρευση των μεγαλύτερων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Οταν αποφασίστηκε η διάσωση τραπεζών, των οποίων η κατάρρευση κινδύνευε να προκαλέσει αποσταθεροποίηση του όλου συστήματος, οι οικονομίες των πιο ανεπτυγμένων κρατών του κόσμου βρίσκονταν ήδη σε ύφεση. Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2008, η ασυμφωνία στην πολιτική της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δεν βοήθησε στην αντιμετώπιση της κρίσης.
Από τη μια πλευρά, η Fed εφάρμοσε επιθετικά μια χαλαρή νομισματική πολιτική. Από την άλλη, η ΕΚΤ έμεινε σταθερή στην καταπολέμηση του πληθωρισμού. Επρεπε να ξεσπάσουν οι πρώτοι συστημικοί κίνδυνοι για να υπάρξει συντονισμένη μείωση των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες των έξι μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου.
πηγή καθημερινή
